علائم و درمان بیماری سل گرداوری شد
توضیح کلی
سل عبارت است از یک عفونت باکتریایی مسری حاد یا مزمن که به‌طور اولیه ریه‌ها را درگیر می‌کند ولی ممکن است به سایر اعضا گسترش یابد. سل دوران کودکی معمولاً محدود به قسمت میانی ریه‌ها است ولی ممکن است گسترش یافته، مننژیت ایجاد کند. سل در بزرگسالان معمولاً کلیه و ریه‌ها را درگیر می‌کند. سل زمانی تحت کنترل بود ولی عمدتاً به خاطر ایدز، فقر و سوءمصرف الکل و سایر داروها مجدداً ظهور کرده است.
علایم شایع
مراحل اولیه:
بدون علامت (غالباً)
علایم شبیه آنفلوانزا
مراحل ثانویه:
تب اندک
کاهش وزن
خستگی مزمن
تعریق شدید به‌ویژه در شب مراحل بعدی:
سرفه خلط‌دار که به‌طور پیشرونده‌ای خونی، زرد، غلیظ یا خاکستری گردد.
درد قفسه سینه
تنگی نفس
ادرار قرمز یا کدر (گاهی)
علل
عفونت در اثر میکروب مایکوباکتریوم توبرکولوزیس . این میکروب در هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. گاوها نیز مستعد هستند و می‌توانند سل را از طریق شیر غیرپاستوریزه منتقل کنند. سایر انواع مایکوباکتریوم نیز در حال شایعتر شدن هستند.
عوامل افزایش‌دهنده خطر
افراد بالای 20 سال
نوزادان و شیرخواران
بیماری مزمنی که مقاومت را کاهش داده باشد.
استفاده از کورتیزون یا داروهای سرکوبگر ایمنی. این داروها ممکن است سل غیرفعال را مجدداً فعال کنند.
شرایط زندگی شلوغ یا غیربهداشتی
سوءمصرف الکل و دارو
ایدز
افراد بی‌خانمان
بیماران خارجی یا پناهندگان
پیشگیری
واکسیناسیون یا ب‌ث‌ژ (گونه‌ای از باکتری‌های ایجادکننده سل). این کار ممکن است از عفونت پیشگیری کند یا شدت و مدت عفونت را کاهش دهد.
درمان پیشگیرانه به مدت چند ماه با ایزونیازید در صورت مثبت بودن آزمون پوستی توبرکولین
مقامات بهداشتی، واکسیناسیون و درمان پیشگیرانه را برای گروه‌های زیر پیشنهاد می‌کنند:
ـ افرادی که واکنش‌های مثبت به آزمون‌های سل دارند ولی علایم بیماری را نشان نمی‌دهند به‌ویژه کودکان زیر 5 سال.
ـ کودکان دارای واکنش‌های منفی به آزمون‌های سل در مناطقی که 20% یا بیش از 20% از همکلاسی‌ها واکنش‌های مثبت دارند.
ـ افراد سفرکننده به کشورهایی که سل در آنها شایع است.
ـ افرادی که باید به مدتی طولانی داروهای سرکوبگر ایمنی یا کورتیزونی مصرف کنند.
ـ پس از گاسترکتومی (برداشتن معده) در بیمارانی که رادیوگرافی شواهد سل غیرفعال را نشان می‌دهد.
ـ افراد مبتلا به اسکولیوز
عواقب مورد انتظار
معمولاً با درمان قابل علاج است. بدون درمان می‌تواند کشنده باشد. البته گونه‌های عودکننده، به آنتی‌بیوتیک‌های معمول مقاوم هستند.
عوارض احتمالی
آبسه ریه
برونشکتازی
بیماری انسدادی مزمن ریه
نارسایی تنفسی
گسترش عفونت به مغز، استخوان، ستون فقرات و کلیه‌ها
درمان
رژیم دارویی سل، اغلب شامل چند دارواست که میکروب سل نسبت به آنها حساس است. این داروها باید همراه هم مصرف شوند تا اثر لازم را داشته باشند. استفاده نامنظم داروها باعث می شود میکروب سل نسبت به این داروها مقاوم شود.
2- بیمار باید داروهایش را به طور منظم و دقیق، طبق دستور پزشک مصرف کند . این نکته درباره همه بیماری ها صادق است. اما به خصوص درباره سل از اهمیت فوق العاده ای برخورداراست، چون درصورت مقاومت میکروب سل نسبت به داروهای موجود تقریبا می توان گفت دیگر هیچ داروی کاملا مؤثری برای درمان سل وجود نخواهد داش.
3- درمان سل کمی طولانی اس. بنابراین بیمار باید حوصله داشته باشد و تمام مدت درمان را سپری کند. این دوره درمان گاهی تا 2 سال طول می کشد.
داروها
داروهای ضد سل معمولاً به مدت 12-9 ماه. همزمان چند نوع داده می‌شود تا از مقاومت باکتریایی به داروها پیشگیری گردد. سل به‌طور فزاینده‌ای نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های رایج مقاوم شده است.
فعالیت
استراحت در بستر تا زمانی که علایم محو شوند و آزمون‌ها از بین رفتن میکروب‌های سل را نشان دهند. ممکن است لازم باشد به مدت 6 ماه فعالیت‌های خود را محدود کنید.
رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی ندارد.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر خود یا یکی از اعضای خانواده‌تان علایم سل را داشته باشید.
اگر علی‌رغم درمان، علایم پایدار بمانند یا بدتر شوند.
اگر شما دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند
ای ار طب
